بررسی تنوع مورفولوژیکی و ایزوآنزیمی (ایزوآنزیم پراکسیداز) درخت آزاد zelkova carpinifolia pallaas c.koch در سه رویشگاه جلگه ای شمال ایران

جهت بررسی تنوع ژنتیکی درونی و بین جمعیتی گونه آزاد zelkova carpinifolia بر اساس نشانگرهای ایزوآنزیمی و مورفولوژیکی, 30 پایه درختی از سه استان گیلان, مازندران و گلستان, انتخاب و نمونه های برگ در یک جهت از تاج درخت برداشت شد. پس از عصاره گیری از نمونه ها, بررسی کمی آنزیم, با استفاده از دستگاه اسپکتروفتومترuv, و بررسی کیفی آن با استفاده روش پلی اکریل آمید ژل الکتروفورز (page) صورت گرفت. در بررسی کمی آنزیم پراکسیداز شاخه, رویشگاه مازندران تفاوت معنی دار ی را با دو رویشگاه دیگر نشان می دهد اما در آنزیم پراکسیداز برگ سه رویشگاه تفاوت معنی داری ندارند. با توجه به الگوی باندی نیز, سه اکوتیپ قابل تفکیک است که رویشگاه گیلان و گلستان با وجود تفاوت اکولوژیکی, تشابه بیشتری را نشان می دهند در صورتی که رویشگاه مازندران با دو رویشگاه دیگر متفاوت بوده که این امر می تواند ناشی از پیوستگی دو رویشگاه گیلان و گلستان در دوران های سوم زمین شناسی باشد. جهت مطالعات موروفولوژی پنج برگ به صورت تصادفی از هر پایه انتخاب و جهت مطالعه 16 صفت, مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که صفات طول و عرض برگ, تعداد دندانه اصلی دارای کمترین میزان تاثیر پذیری از محیط هستند و بیشترین نقش را در گروه بندی ایفا می کنند که به عنوان صفات پیشنهادی جهت بررسی تنوع این گونه معرفی می شوند. آنالیز خوشه ای نیز پایه های مورد بررسی را در 6 گروه قرار می دهد که محاسبه فاصله ژنتیکی بیشترین فاصله را با وجود تشابه اکولوژیکی, بین پایه های رویشگاه گلستان و کمترین فاصله ژنتیکی را بین پایه های رویشگاه مازندران نشان می دهد که موید تنوع درون جمعیتی بیشتر رویشگاه گلستان ومناسب تر بودن شرایط این رویشگاه برای گونه آزاد است. نتایج این تحقیق لزوم حفاظت از این گونه را جهت حفظ تنوع ژنتیکی یاد آور می شود.